Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

Со всех языков на:
Все языки
Со всех языков на:
Все языки
Албанский
Английский
Русский

cache control register

Толкование Перевод

1 cache control register

управляющий регистр кэш-памяти

general register — регистр общего назначения

input-output register — регистр ввода-вывода

secondary register — вспомогательный регистр

word register — регистр слова; линейка слова

CCD shift register — сдвиговый регистр на ПЗС

English-Russian base dictionary > cache control register
2 cache control register

управляющий регистр кэш-памяти

Большой англо-русский и русско-английский словарь > cache control register
3 cache control register

Вычислительная техника: управляющий регистр кэш-памяти

Универсальный англо-русский словарь > cache control register
4 cache control register

управляющий регистр кэш-памяти

English-Russian dictionary of computer science and programming > cache control register
5 register

1) регистр

2) регистрировать

3) линейка слов ( в ассоциативном ЗУ)

4) точное совпадение; совмещение

5) точно совпадать; совмещать(ся)

•

- accumulator register
- activity register
- addend-partial product register
- adding-storage register
- address register
- address-formation register
- arithmetic register
- balanced-pair storage register
- bank address register
- base address register
- base interrupt address register
- base register
- base-bound register
- base-limit register
- base-of-stack register
- bidirectional shift register
- bound register
- boundary register
- branch register
- breakpoint register
- B-register
- bucket-brigade shift register
- buffer register
- cache control register
- cash register
- charge coupled shift register
- check register
- circulating shift register
- circulation code register
- circulation register
- clock register
- clock-select register
- coincidence register
- command and status register
- command register
- configuration register
- console display register
- control register
- control shift register
- control status register
- coordinate register
- counter register
- current instruction register
- data access register
- data direction register
- data register
- data transfer register
- data-path register
- datum-limit register
- decimation register
- dedicated register
- delay present register
- delay-line register
- descriptor base register
- destination register
- directly addressable register
- display register
- double ranked register
- double register
- double-length register
- double-shift register
- double-word register
- doubling register
- dual shift register
- dynamic register
- edge-triggered register
- equal-word register
- error register
- exchange register
- extension register
- extracode control register
- feedback shift register
- ferromagnetic shift register
- final address register
- flag register
- flag status register
- flip-flop register
- floating-point register
- holding register
- hotline register
- icand register
- ier register
- increment register
- incrementing address register
- index addressing register
- index register
- information register
- input buffer register
- input channel buffer register
- input register
- input-output register
- instruction address register
- instruction counting register
- instruction register
- interface buffer register
- internal function register
- interrogate register
- interrogation register
- interrupt control register
- interrupt register
- interrupt status register
- item activity register
- level status register
- lift-to-right shift register
- limit-of-stack register
- linear feedback shift register
- link register
- linkage register
- load shifting register
- local storage address register
- machine register
- magnetic shift register
- main control register
- main storage data register
- maintenance state register
- mask register
- master-slave shift register
- match/mismatch register
- matched word register
- mechanical buffer register
- memory address register
- memory buffer register
- memory data register
- memory input register
- memory lockout register
- memory pointer register
- memory register
- memory selection register
- memory-information register
- microinstruction register
- modifier register
- motion register
- multiple accumulating register
- multiplicand register
- multiplier register
- multiplier-quotient register
- non-linear feedback shift register
- n-tuple length register
- n-tuple register
- number register
- numerator register
- on-chip address register
- operand address register
- operand register
- operation address register
- operation register
- operational address register
- order register
- ordering function register
- output buffer register
- output channel buffer register
- output register
- output shift register
- page address register
- page register
- parallel register
- partial product register
- partial sum register
- pattern register
- ping-pong register
- pipeline register
- prefix register
- product register
- program address register
- program control register
- program register
- queue register
- quotient register
- read-only storage channel address register
- read-only storage data register
- readout register
- receiving register
- remainder register
- residue register
- result register
- return register
- routing register
- scalar register
- scan-in/scan-out register
- scratchpad register
- search register
- sequence control register
- sequence register
- serial register
- serial/parallel register
- settable register
- setup register
- shadow register
- shift register
- shifting register
- shiftless register
- sign register
- signature register
- single shift register
- sort register
- special-function register
- special-purpose register
- spilled register
- stack register
- standard linkage register
- standby register
- static flip-flop register
- static register
- status register
- stepping register
- storage address register
- storage limits register
- storage register
- sum product register
- switch register
- temporary register
- temporary storage register
- time register
- timed-access register
- top-of-stack register
- trigger register
- user register
- user-visible register
- vacant register
- vector register
- word register
- working register
- X-register
- Y-register

English-Russian dictionary of computer science and programming > register
6 управляющий регистр кэш-памяти

cache control register

Большой англо-русский и русско-английский словарь > управляющий регистр кэш-памяти
7 управляющий регистр кэш-памяти

cache control register

Русско-английский словарь по вычислительной технике и программированию > управляющий регистр кэш-памяти
8 управляющий регистр кэш-памяти

Information technology: cache control register

Универсальный русско-английский словарь > управляющий регистр кэш-памяти
9 регистр команд

1. command register

команда на — command to

команда DOS — DOS command

команда — word of command

имя команды — command name

код команды — command code

2. control register

команда выборки — access control word

передатчик команд — control transmitter

команда управления — control instruction

счетчик команд — sequence control register

регистр команды — operation-address register

3. instruction register

кэш команд — instruction cache

смесь команд — instruction mix

лента команд — instruction tape

набор команд — instruction code

стек команд — instruction stack

4. operation register

регистр операции; регистр команд — operation register

счетчик текущих команд — current instruction register

регистр счетчика команд — instruction counter register

регистр текущей команды — current instruction register

5. order register

команда на установление контрсвязи — circuit teardown order

команда групповой пересылки — block-transfer order

код команды; система команд — order code

команда на покидание — order to abandon

код основной команды — basic order code

6. program register

шина команд — program bus

память команд — program memory

команда программы — program step

ЗУ для хранения команд — program storage

шаг программы; команда программы — program step

7. program-address counter

счетчик команд; регистр команд — program-address counter

8. program counter

счетчик адресов; счетчик команд — location counter

Русско-английский большой базовый словарь > регистр команд
10 logic

логика

а) наука о способах доказательств и опровержений

б) законы и формы правильного мышления

в) логическая схема; логические схемы

- acquisition logic
- active logic
- application logic
- assertion-level logic
- assisted Gunning transceiver logic

- asynchronous logic
- base-coupled logic
- binary logic
- bipolar logic
- bit-serial logic
- bubble logic
- buffered logic
- buried-load logic
- business logic
- cache logic
- cellular logic
- charge-coupled logic
- charge-coupled device logic
- chroma invert logic
- clocked logic
- closed C-MOS logic
- collector-coupled logic
- combination logic
- compatible logic
- compatible current-sinking logic

- complementary constant-current logic

- complementary resistor-diode-transistor logic

- complementary-transistor logic
- complementary transistor-resistor logic
- computer logic
- control logic
- core logic
- core-transistor logic
- current-hogging logic
- current-hogging injection logic

- current-merged logic
- current-mode logic
- current-sinking logic
- current-sourcing logic
- degating logic
- designer choice logic
- digital summation threshold logic

- diode logic

- diode-transistor logic

- direct-coupled logic

- direct-coupled field-effect-transistor logic

- direct-coupled transistor logic

- direct-coupled unipolar transistor logic

- distributed logic

- domain-tip-propagation logic

- domain-wall logic
- double-railed logic
- dynamic logic
- emitter-coupled logic

- emitter-coupled logic temperature compensated

- emitter-coupled current-steering logic

- emitter-coupled transistor logic

- emitter-emitter coupled logic

- emitter-follower logic
- emitter-function logic
- extensional logic
- field-effect transistor logic
- first-order logic
- first-order predicate logic
- formal logic
- full logic
- functional logic
- fuse-programmable array logic
- fuzzy logic
- glue logic
- Gunning transceiver logic

- half-line delay logic
- hardware logic
- hard-wired logic
- high-level logic
- high-level transistor-transistor logic

- high-noise immunity logic

- high-power logic

- high-threshold logic

- Horn clause logic
- integrated-circuit logic
- integrated injection logic

- integrated Schottky logic

- intensional logic

- isoplanar integrated injection logic

- Josephson logic
- latching logic
- local-control logic
- locked-pair logic
- look-ahead carry logic
- low-level logic

- low-power logic

- low-power diode-transistor logic

- low-power resistor-transistor logic

- low-power Schottky transistor-transistor logic

- low-threshold logic
- low-voltage logic
- low-voltage transistor-transistor logic

- machine logic
- magnetic domain-wall logic
- magnetoelectronic logic
- magnetooptical logic
- majority logic
- mathematical logic
- merged transistor logic

- metal-oxide-semiconductor transistor logic

- microcontrol logic
- micropower logic
- microwatt logic
- microwave logic
- modal logic
- multiaperture-device logic
- multiemitter-transistor logic
- multilevel logic
- multiphase logic
- multitarget acquisition logic
- multivalued logic
- nanosecond logic
- negative logic
- neighborhood logic
- negative logic

- negative true logic
- n-level logic
- one-line delay logic
- operation logic
- optical logic
- optoelectronic logic
- pass-transistor logic
- positive logic
- positive true logic
- predicate logic
- programmable logic
- programmable array logic
- quadded logic
- Rambus signaling logic
- random logic
- rapid single flux quantum logic
- reacquisition logic
- Reed-Müller logic
- register transfer logic
- resistor-capacitor diode-transistor logic

- resistor-capacitor transistor logic
- resistor-coupled transistor logic
- resistor-transistor logic

- RSFQ logic
- sampling-type logic
- saturated logic
- save-carry logic
- Schottky-diode FET logic

- Schottky transistor logic
- Schottky transistor-transistor logic
- self-aligned superinjection logic

- sequential logic
- shared logic
- solid logic
- solid-state logic
- standard logic
- static logic
- stored logic
- substrate-fed logic

- symbolic logic

- symmetrical emitter-coupled logic

- synchronous logic
- ternary logic
- tertiary logic
- threshold logic
- tightly-packed logic
- track monitoring logic
- transistor logic
- transistor-coupled logic

- transistor current-steering logic

- transistor-diode logic

- transistor-resistor logic

- transistor-transistor logic

- tri-state logic
- tunnel-diode logic
- tunnel-diode charge-transformer logic

- tunnel-diode coupled logic

- tunnel-diode transistor logic

- unsaturated logic

- variable-threshold logic

- vertical injection logic
- virtual logic
- voltage-stage logic
- wired program logic

English-Russian electronics dictionary > logic
11 logic

логика

а) наука о способах доказательств и опровержений

б) законы и формы правильного мышления

в) логическая схема; логические схемы

•

- acquisition logic
- active logic
- application logic
- assertion-level logic
- assisted Gunning transceiver logic
- asynchronous logic
- base-coupled logic
- binary logic
- bipolar logic
- bit-serial logic
- bubble logic
- buffered logic
- buried-load logic
- business logic
- cache logic
- cellular logic
- charge-coupled device logic
- charge-coupled logic
- chroma invert logic
- clocked logic
- closed C-MOS logic
- collector-coupled logic
- combination logic
- compatible current-sinking logic
- compatible logic
- complementary constant-current logic
- complementary resistor-diode-transistor logic
- complementary transistor-resistor logic
- complementary-transistor logic
- computer logic
- control logic
- core logic
- core-transistor logic
- current-hogging injection logic
- current-hogging logic
- current-merged logic
- current-mode logic
- current-sinking logic
- current-sourcing logic
- degating logic
- designer choice logic
- digital summation threshold logic
- diode logic
- diode-transistor logic
- direct-coupled field-effect-transistor logic
- direct-coupled logic
- direct-coupled transistor logic
- direct-coupled unipolar transistor logic
- distributed logic
- domain-tip-propagation logic
- domain-wall logic
- double-railed logic
- dynamic logic
- emitter-coupled current-steering logic
- emitter-coupled logic temperature compensated
- emitter-coupled logic
- emitter-coupled transistor logic
- emitter-emitter coupled logic
- emitter-follower logic
- emitter-function logic
- extensional logic
- field-effect transistor logic
- first-order logic
- first-order predicate logic
- formal logic
- full logic
- functional logic
- fuse-programmable array logic
- fuzzy logic
- glue logic
- Gunning transceiver logic
- half-line delay logic
- hardware logic
- hard-wired logic
- high-level logic
- high-level transistor-transistor logic
- high-noise immunity logic
- high-power logic
- high-threshold logic
- Horn clause logic
- integrated injection logic
- integrated Schottky logic
- integrated-circuit logic
- intensional logic
- isoplanar integrated injection logic
- Josephson logic
- latching logic
- local-control logic
- locked-pair logic
- look-ahead carry logic
- low-level logic
- low-power diode-transistor logic
- low-power logic
- low-power resistor-transistor logic
- low-power Schottky transistor-transistor logic
- low-threshold logic
- low-voltage logic
- low-voltage transistor-transistor logic
- machine logic
- magnetic domain-wall logic
- magnetoelectronic logic
- magnetooptical logic
- majority logic
- mathematical logic
- merged transistor logic
- metal-oxide-semiconductor transistor logic
- microcontrol logic
- micropower logic
- microwatt logic
- microwave logic
- modal logic
- multiaperture-device logic
- multiemitter-transistor logic
- multilevel logic
- multiphase logic
- multitarget acquisition logic
- multivalued logic
- nanosecond logic
- negative logic
- negative true logic
- neighborhood logic
- n-level logic
- one-line delay logic
- operation logic
- optical logic
- optoelectronic logic
- pass-transistor logic
- positive logic
- positive true logic
- predicate logic
- programmable array logic
- programmable logic
- quadded logic
- Rambus signaling logic
- random logic
- rapid single flux quantum logic
- reacquisition logic
- Reed-Müller logic
- register transfer logic
- resistor-capacitor diode-transistor logic
- resistor-capacitor transistor logic
- resistor-coupled transistor logic
- resistor-transistor logic
- RSFQ logic
- sampling-type logic
- saturated logic
- save-carry logic
- Schottky transistor logic
- Schottky transistor-transistor logic
- Schottky-diode FET logic
- self-aligned superinjection logic
- sequential logic
- shared logic
- solid logic
- solid-state logic
- standard logic
- static logic
- stored logic
- substrate-fed logic
- symbolic logic
- symmetrical emitter-coupled logic
- synchronous logic
- ternary logic
- tertiary logic
- threshold logic
- tightly-packed logic
- track monitoring logic
- transistor current-steering logic
- transistor logic
- transistor-coupled logic
- transistor-diode logic
- transistor-resistor logic
- transistor-transistor logic
- tri-state logic
- tunnel-diode charge-transformer logic
- tunnel-diode coupled logic
- tunnel-diode logic
- tunnel-diode transistor logic
- unsaturated logic
- variable-threshold logic
- vertical injection logic
- virtual logic
- voltage-stage logic
- wired program logic

The New English-Russian Dictionary of Radio-electronics > logic
12 Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës

A

Abort - ndërprerje e operacionit, procesit ose procedures gjatë kryerjes së tij.

Accept - pranon.

Access time - koha e arritjes së të dhënave.

Accessories - veglat ndihmëse në Windows.

Adapter - kartelë për zgjerim e cila instalohet në kompjuter.

Adress register - numër hemksadecimal i cili e tregon adresën e lokacionit të caktuar të memorjes.

Algorithm - zgjidhja e një problemi hap pas hapi.

allocate - ndarje të resurseve të kompjuterit, si për shembull në disk, shtypës ose memorje të çdo skedari, shfrytëzuesi ose procesi.

alpha numeric characters - shenja alfanu-merike. Të gjitha shenjat që i shfrytëzon kompjuteri, përfshirë këtu edhe shkronjat, shifrat, shenjat për interpunksion dhe shenjat speciale, siç janë: \$, \@ i \#

ANSI (American National Standar Institute) - Instituti Nacional Amerikan për Standarde.

ASCII ( American Standard Code for Information Interchange) - Kodi amerikan për këmbim të informacioneve. Renditje standarde e shtatë shifrave binare (shifra e shtatë mund të jepet për kontroll të çiftësisë) e cila aplikohet për paraqitjen e shenjave në kompjuter.

Animation - animacion - Iluzion i lëvizjes me paraqitje të shpejtë të fotografive të njëpasnjëshme, e cila arrihet me përdorim të harduerit dhe softuerit përkatës. Programet më të njohura për animacion janë: 3 D Studio, Autodesk Chaos, Imagine etj.

Application - program i cili është i dedikuar për shfrytëzuesit e rëndomtë, i cili është i projektuar për kryerje të ndonjë pune të caktuar. Për shembull aplikacioni për kontabilitet financiar.

Application development tools - vegla për krijim të programeve aplikative.

ALU ( Arithmetic-Logic Unit) - njësi aritmetiko-logjike. Është pjesë e njësisë qendrore (çip i mikroprocesorit) e cila kryen operacione kryesore aritmetike dhe logjike me të dhënat.

Artificial Intelligence - intelegjencë artificiale. Emër i sistemeve të kompjuterit që duhet të shfaqin inteligjencë njerëzore, si kuptim për fjalën e thënë, si reagim ndaj ambientit të tyre fizik dhe adaptimit ndaj kushteve të tilla.

Ascending order - rendi i radhitjes së elementeve sipas rendit të rritjes, prej vlerave më të vogla kah më të mëdhatë (a, b, c...)

Assembler - përkthyes programor. Program i projektuar që t'i transformojë instruksionet simbolike në formë më të qëlluar për t'i kryer në kompjuter.

Assign - dhënie vlerë diçkaje që është shfrytëzuar në programim.

Asterisk - shenja * (yll). Përdoret si shenjë xhoker që mundëson specifikim të disa skedarëve përnjëherë.

Auto CAD - program aplikativ për projektim kompjuterik dhe disenjim.

B

Backbone - niveli më i lartë në një rrjet kierarkik kompjuterik.

Backslash - shenja \\ ( ASCII kodi 92). Përdoret në specifikimin e rrugës së diskut ku gjendet skedari i kërkuar.

Backspace - zhvendosje e kursorit për një vend prapa.

Backup - kopje rezerve. Bëhet kopje e përmbajtjes së diskut të kompjuterit dhe atë në mënyrë periodike, ndërsa vendoset në shirit magnetik ose në CD.

Bad sector - sektori jo në rregull. Pjesë e disketës ose diskut ku nuk nuk mund dhe ku nuk është e sigurt të shkruhen informacione

Bad trac table - tabelë e shtigjeve që nuk janë në rregull. Listë e pjesëve të çrregulluara fabrikisht dhe të pasigurta për shkruarje, e cila është e ngjitur në pjesën e prapme të diksut.

Bandwidth - njësi matëse për sasinë e të dhënave të cilat mund të transmetohen përmes ndonjë rrjeti të komunikimit në një sekondë.

Bar chart - diagram në formë të shiritave.

Bar code - paraqitje e shenjave alfanu-merike me ndihmën e vijave vertikale me gjatësi të ndryshme. Përdoret si mënyrë për shifrim universal të prodhimeve.

Bar code reader - lexues bar cod. Pajisje optike për lexim të shenjave bar cod.

BIOS (Basic Input Output System) - grup i programeve më të vogla detyra e të cilave është të shfaqë test rutinor kur kyçet kompjuteri, si dhe ta startojë sistemin operativ të kompjuterit.

BASIC - gjuhë programore e cila është e lehtë për mësim.

Batch - pako. Bashkësi e elementeve ose dokumeneteve të cilat përpunohen si tërësi.

Batch processing - përpunim paketor. Teknikë që përdor vetëm një inkuadrim të programit në memorjen kryesore për shkak të përpunimit të më tepër detyrave të veçanta njëra pas tjetrës.

Baud - bod. Kapacitet maksimal për transmetim të informacioneve në një kanal të komunikimit, i cili është njësi matëse e numrit të ndryshimeve të niveleve në sekondë.

Benchmark - krahasim. Program standard i cili shërben për përcaktimin e performansave të kompjuterëve të ndryshëm.

Beta version - version prove i softuerit para daljes së tij zyrtare në treg.

BIT ( Binary digiT) - shifra binare janë 0 dhe 1. Kompjuterët digjital procesojnë informacione në formë digjitale, ndërsa zbatojnë vetëm shifra të sistemit binar. Ato zakonisht paraqiten me tension prej 5 V për numrin 1, gjegjësisht 0 V për numrin O.

Binary file - skedar binar i cili përbëhet prej disa bitave, por i cili nuk është skedar tekstual. Zakonisht ato janë programe me fotografi.

Binary system - sistem binar. Sistem numërimi për shkruarje të numrave në kompjuter. Aty ka vetëm dy shifra 0 dhe 1.

Bps (Bits per second) - bit në sekondë. Masë për shpejtësinë e transmetimit të rrjetave kompjuterike

Blank - i zbrazët, i pashkruar. Shenjë që i përdoret për paraqitjen e vendit të zbrazët ndërmjet shenjave të shtypura.

Bold - shkronja me kontura më të trasha dhe më të errëta

Bookmark - reference e cila na drejton kah ndonjë dokument i caktuar hipertekstual i Internetit.

Boot - startimi i kompjuterit, gjatë së cilës fillon puna e sistemit operativ.

Boot block - pjesë e diskut ku gjendet softueri i cili i mundëson kompjuterit ta fillojë punën.

Boot disk - disk ose disketë prej së cilës startohet sistemi operativ.

Break - ndërpren. Sinjal special i cili e ndërpet punën e ndonjë programi. Shpesh fitohet me shtypje të tasteve Ctrl dhe C përnjëherë.

Browser - fletëkërkues. Program i cili është i dedikuar për shikimin e dokumenteve hipertekstuale të Internetit. Me ndihmën e tij shrytëzohet servisi më i dobishëm i Internetit WWW (W orld W ide W eb). Fletëkërkuesit më të njohur janë Microsoft Internet Explorer dhe Netscape Navigator.

Buffer - bafer. Vend në kujtesën kryesore të kompjuterit për ruajtje të përkohshme të të dhënave.

Bug - gabim, defekt. Gabim i paqëllimtë në program, për shkak të të cilit programi nuk punon si duhet. Në përkthimin më tekstual nënkupton bubë dhe mendohet se rrjedh prej ngjarjes kur mola është kapur për ndonjë relej të kompjuterëve të parë dhe e ka pamundësuar punën e tij.

Bullet - shenjë për renditje e cila përdoret në programet për përpunim të tekstit.

BBS (Bulletin Board System) - tabelë elektronike për shpallje. Shërbim telekomunikues përmes të të cilit konsumatorët komunikojnë, këmbejnë informata etj.

Bus - mbledhëse. E lidh pllakën amë të kompjuterit me procesorin, kujtesën, diskun dhe elementet tjera kompjuterike.

Byte - bajt. Tetë bita. Shpesh është numër binar tetëshifror i cili paraqet një shkronjë.

C

Cache - kesh. Pjesë e kujtesën e rezervuar për ruajtje të të dhënave që përdoren shpesh, te të cilat procesori ka qasje shumë më të shpejtë sesa në hard disk. Kujtesën kesh mund të gjendet në memorjen RAM ose në hard disk.

Cancel button - tast për shfuqizimin e funksionit të zgjedhur. Te numri më i madh i programeve tasti për shfuqizim aktivizohet me shtypjen e tastit Esc.

Case sensitive - dallimi i shkronjave të mëdha dhe të vogla. Me shpesh gjatë krahasimit të dy fjalëve apo teksteve.

CRT (cathode ray tube) - gypi katodik i ekranit.

CPU (C entral P rocessing U nit) - njësi qendrore e procesuimit. Zemër e kompjuterit personal. Udhëheq dhe drejton me të gjitha operacionet për përpunim të të dhënave.

Centronics port - portë e kompjuterit në të cilën shpesh lidhet shtypësi.

Chanel - kanal. Rrugë në të cilën transmetohet informacioni digjital në kompjuter.

Character - shenjë; karakter. Cilado shkronjë, shenjë e interpunksionit, ose ndonjë nga njëqind shenjat tjera që mund të vërehen në ekran, gjegjësisht të cilat mund të shtypen.

CPI (character per inch) - numër i shenjave në një inç. Njësi matëse për matjen e dendësisë së shkrimit. Shprehet me numër të shenjave në një inç.

Check box - kuti katrore për dialog e cila mund të jetë e kyçur ose e çkyçur, gjegjësisht të jetë e zgjedhur ose jo, ndonjë opcion në kornizën për dialog.

Checksum - shumë për kontroll. Shuma e numrave që përdoren për kontrollim të mbledhjes.

Click - klik. Shtypje dhe lëshim i tastit të minakut, pa mos e lëvizur.

Client - klient. Sistem i cili mund të punojë i pavarur, edhe pse në një masë edhe ky është i varur prej ndonjë sisitemi tjetër. Për kompjuterin që është i lidhur në rrjet kompjuterik shpesh thuhet se është klient.

Client-server network - rrjet i tipit klient-server.

Clip art - bashkësi e vizatimeve grafike dhe fotografive të shkruara në skedar të veçantë i cili është i arritshëm për përdorim të ndonjë aplikacioni, për shembull, për përpunim të tekstit ose të grafikës.

Clipboard - kohësisht, skladim i fshehur për tekst ose fotografi të cilat priten ose kopjohen.

Clock speed - shpejtësi e ores. Shpejtësia e punës së procesorit në kompjuter matet me megahercë (MHz) ose me gigahercë (GHz).Sa më e shpejtë është shpejtësia e procesorit, aq më tepër urdhëra mund të kryejë kompjuteri.

Clone - klon. Kompjuter i cili paraqet kopje të suksesshme të kompjuterit tjetër të (standardizuar). Më shpesh kjo u dedikohet atyre kompjuterëve të cilët janë kompatibil me kompjuterët e kompanisë IBM.

Cod - kod. Diçka që është shkruar me gjuhën kompjuterike, në letër ose në kompjuter.

Code page - faqe e koduar. Tabelë e cila tregon se cili karakter i përgjigjet shenjës në ekran dhe me shtypjen e tasterit a përfitohet e njëjta shenjë.

CGA (Color Graphics Adapter) -videokartelë e cila është më e vjetëruar.

COM port - portë seriale. Më shpesh në kompjuterët ekzistojnë dy porta seriale të shënuara si C0M1 dhe COM2.

Command interperter - program i cili i integron dhe i përpunon urdhërat e dhënë në kompjuter. Në sistemin operativ DOS është programi C0MAND.COM, ndërsa në WINDOWS është WIN.INI

COBOL (Common Business Orientated Language) - gjuhë progamore nga gjeneratat më të vjetra të cilat përdoren për aplikacione financiare.

Communication protocol - përmbledhje e programeve e cila mundëson transmetim dhe këmbim të të dhënave ndërmjet dy ose më tepër kompjuterëve.

CD (Compact Disc) - kompakt disk. Medium për memorim të të dhënave digjitale dhe audio. Në kompakt disk mund të vendoset muzikë prej 72 minutave ose të dhëna prej 650 MB.

CD ROM (Comapct Disc Read Only Memory) - njësi harduerike për leximin e kompakt disqeve. Me këtë njësi mund vetëm të lexojmë e jo edhe të shlyejmë ose të regjistrojmë të dhëna të reja.

COMPAQ (COMPAtibility Quality) - shenjë e prodhimeve cilësore të kompjuterëve desktop dhe laptop.

Compiler - kompajler; përkthyes. Program i cili i përkthen disa gjuhë të larta programesh në ndonjë gjuhë makinerike.

CompuServe - njëra ndër rrjetat më të mëdha të Internetit në botë. Klientëve të tyre ju ofron këmbim të skedarëve, të të dhënave, të postës elektronike etj.

CAD (Computer Aided Design) - shfrytëzim i kompjuterit për krijime të vizatimeve ose për projektime të ndonjë objekti ose sistemi. Programet më të njohura nga kjo sferë janë Auto Cad, Auto Sketch, Design CAD, Lab View etj.

CAM (Computer Aided Manifacture) - prodhim me ndihmën e kompjuterit.

CASE (Computer Aided Software Engineering) - vegël softuerike për programerët. Shfrytëzohen për planifikim, analizim si dhe projektim të dokumentacionit në softuerin kompjuterik.

Computer analyst - analitik kompjuteristik. Person i cili i definon problemet dhe saktësisht i pëcakton hapat për zgjidhjen e tyre me anë të kompjuterit.

Configuration - konfiguracion. Mënyrë e lidhshmërisë së kompjuterit me njësitë tjera periferike në një sistem të përbashkët.

Controller - vegël teknike e cila i mundëson veglës tjetër të komunikojë me kompjuterin.

Conversion - konverzion. Proces i transformimit të të dhënave (tekst, grafik) nga një format në tjetër.

Cooki file - skedar në të cilin ruhen skedarët e shfrytëzuar (cookies). Zakonisht gjendet në emërtuesin bashk me fletëkërkuesin (shembull në emërtuesin Internet Explorer).

Corel DRAW- Pako programore e dedikuar për vizatim dhe punim me fotografi.

Corrupted file - skedar i dëmtuar. Dëmtimi mund të jetë për shkak të ektorëve të diskut që nuk janë në rregull, prishjes fizike ose gabimeve të shkaktuara nga programi.

Crash - gjendje kur kompjuteri bie prej funksionimit të tij dhe më tutje nuk mund të përdoret. Pas kësaj kompjuteri zakonisht përseri startohet.

Current drive - disk me të cilin shfrytëzuesi punon momentalisht.

Cursor - kursori. Tregues i pozicionimit. Vijë vertikale e lëvizshme që dridhet dhe vezullon e që paraqitet në ekran si indikator vizuel e cila mund të dislokohet edhe vertikalisht edhe horizontalisht me anë të urdhërave prej tastierës.

Cyberphobia - kiberfobia. Frikë nga kompjuteri.

CRC (Cyclic Redundancy Check) - metodë e testimit për të dhënat dalëse nga disku për shkak të sigurisë prej gabimeve.

D

Data - të dhënat. Nocion i përgjithshëm për numrat, simbolet dhe madhësitë analoge të cilat shfrytëzohen si madhësi dalëse për përpunimin e kompjuterit.

Database - baza e të dhënave. Bashkësi e të dhënave të lidhura ndërmjet vete dhe të organizuara paraprakisht. Programet më të njohura për udhëheqjen e bazave të të dhënave janë: Oracle, MS SQL Server, Informix, Sybase etj.

Data security - mbrojtje e të dhënave nga ndërhyrjet e qëllimta ose të rastësishme nga njerëz jo të autorizuar.

Data type - tip i të dhënave. Mund të jenë: tekstuale, numerike, logjike, dhe të dhëna të datave.

Dead lock - ndërprerje; bllokim. Situatë kur ndonjë program nuk mund të realizohet në kompjuter, për shkak se e pret rastin që faktikisht kurrë nuk do të ndodh.

Debug - testim i programit të kompjuterit me korrigjim të gabimeve të paraqitura në te.

Default value - ndonjë vlerë që nënkuptohet. Vlerë që programi automatikisht e zgjedh po qe se shfrytëzuesi nuk jep ndonjë vlerë tjetër. Për shembull ngjyrat që i jep WIND0WS-i janë default vetëm po qe se shfrytëzuesi nuk i përdor.

Defragmentation - defragmentim. Proces i bashkangjitjes i të dhënave të një programi në disk, që të mund të shpejtohet puna e tij. Është e preferueshme që defragmenting të bëhet një herë në javë, për të shpejtuar punën e diskut.

Density - dendësi. Njësi matëse për numrin e të dhënave të cilat mund të shkruhen në ndonjë medium (disketë, shirit magnetik etj).

Decsending sort - renditje me radhitje të kundërt.

Desktop - sipërfaqja aktive e ekranit gjatë punës me Windows, e cila përmban dritare dhe ikona.

Desktop computer - kompjuter i cili pozicionohet horizontalisht në tavolinën punës.

DTP (Desktop Publishing) - Pako e softuerit me të cilën kompjuteri mund të përdoret për disenj të dokumenteve, duke përfshirë fotografi, tekst dhe kontroll të pamjes së dokumenteve dhe shtypjen e tyre.

Destination file - skedar që pranon.

Device - vegël, mjet, përbërje, njësi. Nocion i përgjithshëm i cili shfrytëzohet për të identifikuar ndonjë komponentë të kompjuterit (disk, tastaturë, minak, etj).

Device driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit të komunikojë me njësitë periferike.

DAT (Digital Audio Tape) - shirit magnetik në të cilin memorizohen të dhënat me sasi shumë të mëdha.

DVD (Digital Video Disk) - teknologji e harduerit e cila mundëson shiqimin e filmave, spoteve muzikore etj.

DMA (Direct Memory Access) - proces i transmetimit të një sasie të madhe të të dhënave ndërmjet diskut dhe kujtesës punuese të kompjuterit.

DirectX - varg i programeve standarde për aplikacione të Microsfti-t, i dedikuar për lojra dhe aplikacione multimediale.

Disk controller - kartelë e cila e lidh kompjuterin me diskun; zakonisht gjendet në pjesën e poshtme të diskut.

Disk drive - njësi fizike e cila e pranon dhe e kthen diskun magnetik dhe mundëson lexim dhe shkrim të të dhënave.

DOS (Disk Operating System) - njëri ndër sistemet më të njohura operative i cili është shumë përfshirës dhe shfrytëzohet nga kompjuterët personal. I prodhuar nga kompania Microsft në vitin 1982.

Domain - grup i kompjuterëve emrat e të cilëve e ndajnë të njëjtën prapashtesë. Shembull: com (firmë komerciale), org (organizatë pa përfitim), gov (qeveri), edu (institucion arsimor), net (provajder i Internetit). Njësoj ekzistojnë edhe prapashtesa të cilat i identifikojnë shtetet p.sh. mk prapashtesë për Maqedoninë.

Dpi (dots per inch) - pika në inç. Njësi për matjen e rezolutës së shtypjes në shtypës. Rezoluta te shtypësit amë sillet rreth 300 dpi, ndërsa te shtypësit lezër arrin deri në 1200 dpi.

Double click - klikim; shtypje e dyfishtë. Klikim i shpejtë dhe lëshim i tastit të minakut dy here pa lëvizjen e minakut ndërmjet dy klikimeve.

Double precision - precizitet i dyfishtë. Teknikë me të cilën paraqiten numrat me gjatësi të dyfishuar.

Download - kopjim i ndonjë programi ose skedari prej ndonjë kompjuteri kryesor në kompjuterin personal.

Draft quality - kualitet i shtypit, i cili është i lexueshëm, por nuk duket aq mirë për përdorim që ai dokument të botohet në ndonjë revistë ose libër. Zakonisht shfrytëzohet për nxjerrjen e kopjeve që të shkojë në korrekturë.

Drag-and-drop - tërheqje dhe lëshim i tastit të minakut.

Drop-down meni - Lista e urdhërave të menysë së aktivizuar, të radhitura njëra pas tjetrës.

DLL (Dynamic Link Library) - grup e funksioneve të cilat shfrytëzohen gjatë programimit në Windows.

E

EPROM (E lectrically P rogrammable R ead O nly M emory) - çip memorizues përmbajtja e të cilit nuk mund të ndryshohet.

E-mail (electronic mail) - postë elektronike. Njëri nga shërbimet më të njohura të Internetit me të cilin porositë dërgohen prej një kompjuteri në kompjuter tjetër.

Embedded object - objekt i ndërvënë.

EMM386.EXE - program i cili mundëson vendosjen e drajverave dhe programeve në hapësirën e lartë të memories.

Emulator - emulator. Program cili i mundëson kompjuterit të zbatojë programe të shkruara për kompjuter tjetër.

Encryption - shifrim. Kodim i porosisë me çka nuk mundësohet hyrje e palejuar deri te ajo.

EOF (end of file) - fund i skedarit. Shenjë për fundin e skedarit, e cila shfrytëzohet si indikator se këtu kryhen të dhënat.

Ethernet - rrjet lokal kompjuterik i konstruktuar prej llojit të kabllove me mundësi të bartjes deri më 10 Mbit/sec.

Event - rast; paraqitje. Moment kur paraqitet ndryshimi specifik i ndonjë gjendjeje.

Exchange - këmbim i informatave ndërmjet dy lokacioneve.

Exchengeable disk - disk transmetues. Tip i diskut i cili montohet në shtëpizë të posaçme dhe është i transmetueshëm.

Executable file - program zbatues. Skedar i cili mund të aplikohet në kompjuter.

Expression - shprehje matematikore ose logjike e shkruar në gjuhën programore

EBCDIC (Extended Binary Decimal Interchange Code) - kod i cili i përdorë tetë shifra binare të krijuara nga IBM, ndërsa i paraqet shenjat (shkronjat, numrat etj.) nga kompjuteri i cili i proceson.

External modem - modem i jashtëm. Modem në kuti të veçantë, kabllo dhe mbushës i cili më së shpeshti aktivizohet në portën seriale të kompjuterit.

Extranet - intranet i cili u është lënë në disponim klientëve dhe blerësve të jashtëm me qëllim që t'i shohin të dhënat. Më shpesh ata janë të siguruara me shifra që të ruhet siguria e blerësve.

F

Fan ventilator - ventilator i cili mundëson cirkulimin e ajrit nëpërmjet pjesëve kompjuterike dhe e pamundëson nxehjen e tyre.

Fatal error - gabim në programin kompjuterik i cili e ndalon funksionimin e tij.

Fault tolerance - tolerim i gabimeve. Aftësi e ndonjë sisitemi që ta vazhdojë funksionimin normal edhe pse ekziston problem në harduer ose softuer.

Fax modem - faks modem. Modem i aftësuar të pranojë dhe të dërgojë fakse. Në këtë rast fakset janë elektronike.

Fiber optics - fije optike. Mundëson shpejtësi të madhe të bartjes së të dhënave në rrjetat kompjuterike.

File - skedar; fajll; datotekë. Pa marrë parasysh çfarë informate, të grumbulluar dhe të inçizuar nën një emër. Skedari mund të përmban tekst, grafikon, program etj.

FAT (File Allocation Table) - tabelë e cila shërben për renditjen e skedarëve e cila gjendet në fillim të diskut dhe përmban informata për ata pjesë të diskut të cilat shfrytëzohen, pjesë të diskut të cilat nuk shfrytëzohen dhe ato të cilat nuk mund të shfrytëzohen për shkak të dëmtimit të blloqeve në disk.

File control system - program i cili udhëheq me bartjen e të dhënave nga ciladoqoftë pajisje deri në ndonjë pajisje tjetër.

File locking - përmbyllje e skedarit. Ndalesë që më tepër se një shfrytëzues ta ndërrojë përmbajtjen e skedarit.

File protection - mbrojtje e skedarit. Komandë e kompjuterit e cila e ndalon shkruarjen dhe fshirjen e të dhënave në skedar, por e lejon leximin e tyre.

Firewall - sistem rrjetor për sigurim i cili ndihmon në ndërprerjen e hyrjes së paautorizuar në sistemin kompjuterik; thjesht ky është kompjuter i lidhur në Internet dhe me të cilin zhvillohet i gjith komunikimi në Internet.

Floppy disk - disk i butë, disketë

Footer - tekst i cili paraqitet në pjesën e poshtme në secilën faqe.

FF (Form Feed) - urdhër i cili shfrytëzohet i që ta lëviz letrën në printer në faqe të re. Zakonisht në tabelën kontrolluese të printerit gjendet një tast i cili mundëson kryerjen e funksionit përkatës.

FORTRAN (FORmula TRANslation) - gjuhë programore e krijuar në kompaninë IBM e cila shfrytëzohej për programimin e aplikacioneve tekniko shkencore.

Freeware - programe pa pagesë, por të mbrojtura me ligj për autorizim

FAQ (Frequently Asked Question) - pyetje ose lista me pyetje dhe përgjigje të cilat janë shumë të shpeshta dhe shumë shfrytëzues ballafaqohen me këto të dhëna. Këto lista janë shumë frytdhënëse për shkak të këmbimit të informatave.

G

GIGO (Garbage In, Garbage Out) - princip në të cilën po qe se hyjnë të dhëna jokor-rekte dhe jovalide në kompjuter, ai do të japë rezultate jokorrekte dhe të pakuptimta.

GUI (graphical user interface) - interfejs grafik i shfrytëzuar për sisteme operative. Komunikimi ndërmjet shfrytëzuesit dhe programit zhviliohet me anë të shfrytëzimit të ikonave, dritareve dhe të ngjashme. Një shembull për një iterfejs të tillë që e shfrytëzojmë është Windows-i.

Guru - Njeri me kapacitet të lartë i cili dëshiron t'u ndihmojë të tjerëve në zgjedhjen e problemeve të tyre.

H

Hacker - haker. Person për të cilin kompjuteri është hobi. Sot shumë njerëz termin haker e identifikojnë me person i cili në mënyrë të paligjshme hy në kompjuter të huaj.

Halt - ndalesë. Ndalje e realizimit të operacioneve të renditura në programet kompjuterike.

Hand-held computer - kompjuter i vogël që mund të mbahet edhe në dorë.

Hang - rri varur. Mosfunksionim i kompjuterit. Kur kompjuteri rinë varur, i ekrani duket normal, por çfarëdo pune tjetër është e pamundur të futet në funksion.

Hard copy - rezultatet e shtypura në letër.

Hardware - hardueri, gjërat fizike apo të prekshme të kompjuterit.

Help - ndihmë. Funksion i cili është i pranishëm në shumë programe, i cili shërben si ndihmë e shfrytëzuesit për përdorimin e programit.

Hertz (Hz) - herc. Cikël në sekondë me të cilin matet shpejtësia e procesorit në kompjuter.

HEX (Hexadecimal) - Sisitem numëror në matematik, në të cilin si bazë e numërimit është numri 16. Për shfaqjen e numrave përdoren shifrat 0-9 dhe shkronjat A-F. Është shumë i qëlluar për përdorimin e kalkulimeve kompjuterike.

Hidden file - skedar i fshehur. Skedar i cili përmban atribute të cilat nuk lejojnë që emri i skedarit të kopjohet, të fshihet ose të shfletohet.

High tech - teknologji e lartë

Host computer - kompjuter kryesor me të cilin lidhen kompjuterët tjerë.

Hot key - tast ose kombinim i tasteve i cili zbaton instruksion të përcaktuar pa marrë parasysh se çka punon procesori në momentin e dhënë.

HTML (Hyper Text Markup Language) - format hipertekstual për punë me dokumente. Shërben për krijimin e dokumenteve WEB në internet.

Hub - hab. Paisje në të cilën kyçen kompjuterët të cilët janë të lidhur në rrjet.

Hyphenation - ndarje e fjalëve

I

Illegal - jolegal. Parametra hyrëse të cilët janë të papranuara, për shkak se nuk i përmbushin specifikacionet e vendosura në programe.

Image processing - përpunim i grafikonëve

Imaging - proces i shkrimit të grafikës në ndonjë medium, për shembull në shirit.

Implementation - implementim. Instalim i sitemit kompjuterik.

Infrared - teknologji e cila shfrytëzon ndriçimin për lidhjen të kompjuterëve pa kabëll.

Initialization - inicializim. Operacion për formatim të diskut ose disketës, si dhe përgatitje për shkruarjen dhe përdorimin e të dhënave.

Ink-jet printer - shtypës pështyes që hedh ngjyrën në letër.

Input data - të dhënat hyrëse.

Insert mod - rregull për futjen e të dhënave.

Install - instalim, futja fillestare e ndonjë programi në kompjuter.

Instruction - instruksion. Urdhër i destinuar për mikroprocesorin.

Integer - numër i plotë pa presje decimale

L

Line printer - shtypës i cili shtyp përnjëherë një rresht tekst.

Link- lidhje; lidhshmëri.

Load - mbushje, futje e programit në memorje.

LAN (Local Area Network) - rrjet lokal në kuadër të një hapësire ose ndërtese. Lidhje e dy ose më tepër kompjuterëve me kabllo me qëllim të këmbimit të informatave.

Local printer - shtypës i cili është i lidhur drejtpërdrejt me një stacion punues, i cili nuk është në disponim të shfrytëzuesve tjerë të rrjetit.

Login - Paraqitje në kompjuter. Në këtë rast kompjuteri kërkon nga shfrytëzuesi që të identifikohet me emrin dhe shifrën.

Logoff- çlajmërim. Largim nga puna me kompjuter.

Loop - cikël. Renditje të instruksioneve kompjuterike të cilat praktikohen me anë të përsëritjeve, gjersa nuk përmbushet ndonjë kusht.

M

Machine code - kod makine. Përmbledhje e instruksioneve kompjuterike në ndonjë kompjuter të posaçëm i cili niund ta kryejë urdhërin.

Macro - makro. Serial i urdhërave të cilat kryhen me shtypjen e një tasti ose me ndonjë urdhër. Në të shumtën e rasteve i shkruan vetë shfrytëzuesi për ta lehtësuar punën gjatë përsëritjeve të një morie urdhërash.

Mailbox - sandëku postar.

Main program - pjesë kryesore e programit e cila i kontrollon nënprogramet.

Mass storage - pajisje në të cilën mund të vendoset një numër i madh i të dhënave.

Medium - medium. Bartës i të dhënave, shpesh mendohet në disketë, CD-ROM dhe të ngjashme.

MMU (Memory Management Unit) - pajisje e cila udhëheq kujtesën.

Merge - bashkim, kombinim i dy ose më tepër skedarëve.

Message - porosi nga kompjuteri e cila informon për diçka.

MIDI file - skedarë me përshkrime muzikore.

MIPS (Million Instruction Per Second) -milion instuksione në sekondë. Njësi matëse për shpejtësinë me të cilën procesori i kryen instruksionet. Për shembull, procesori Pentium i cili punon në 100 MHz kryen 100 milionë instruksione në sekondë, pra 100 MIPS-a.

Millisecond (ms) - milisekondë. Kohë e barabartë me pjesën e njëmijtë të sekondës. Shfrytëzohet për shprehjen e shpejtësisë te hard disqet.

Mode - regjim i punës; mënyrë e punës. Njëra nga gjendjet alternative të punës së kompjuterit.

MODEM (MOdulator/DEModulator) - modem. Regullator i cili të dhënat e dërguara i shndërron në sinjal telefonik, të qëlluara për lidhje të drejtpërdrejtë telefonike.

Motherboard - pllaka amë e kompjuterit në të cilën janë të lidhura të gjitha elementet e harduerit.

Multimedia - kombinim i tekstit me fotografi dhe zë, videoanimacion.

MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) - standard për bashkangjitjen e skedarëve në porositë elektronike.

Multitasking - aftësi e sistemit operativ që njëkohësisht të ushtrojë më shumë programe.

N

Network - rrjet i kompjuterit.

NetWare - sistem operativ rrjetor i shpikur nga kompania Novell.

Network adapter - adapter i rrjetit. Kartelë e cila instalohet në kompjuter përmes të cilës ai lidhet në rrjet.

Network administrator - njeriu i cili e mbikëqyrë punën e rrjetit kompjuterik dhe që udhëheqë me të.

Network protocol - protokoll rrjetor. Bashkësi e standardeve kompjuterike në një rrjet.

Node - nyje, pika ngjitëse në rrjein kompjuterik

Non-interlaced - sa i përket disa monitorëve te të cilët topi elektronik pas një kohe e kalon ekranin pa mos lëshuar asnjë vijë.

Notebook computer - kompjuter i vogël me format sa një faqe e letrës.

Numeric keypad - tastierë numerike.

O

OLE (Object Linking and Embedding) -mënyrë e këmbimit të informatave ndërmjet dy skedarëve me aplikim të njëjtë ose të ndryshëm në Windows.

Off-line - i çkyçur

On-line - i kyçur

ODBC (Open Data Base Connectivity) - standard i cili mundëson hyrje në sisteme të ndryshme të bazave të të dhënave.

Operating System - sistem operativ. Softuer i cili është lidhje ndërmjet shfrytëzuesit dhe kompjuterit.

Optical cable - kabëll optik për lidhje rrjetore të kompjuterëve me të cilin arihet shpejtësi e madhe në përcjelljen e të dhënave.

OCR (Optical Character Recognition) - njohje e simboleve optike. Program i cili identifikon shenjat e shkruara dhe ato të shtypura dhe pastaj krijon skedar tekstual.

OEM (Original Equipment Manifacturer) - prodhues i komponenteve të ndryshëm, të cilët pastaj lidhen me klientin, e emri i tij figuron në kompjuter.

Overflow - tejkalim. Gjendje e cila paraqitet si rezultat i operacionit aritmetik; e tejkalon kapacitetin e kujtesës për ruajtjen e rezultatit.

Overload - ngarkim i tepërt. Ngarkim më i j madh sesa pajisja; mund ta mban atë për të cilën është konstruktuar.

Overstrike - nënvizim.

Overtype - shkrim përmbi tekst.

Overwrite - mbulim i informatës e cila më parë ka qenë në atë vend.

P

Page break - ndërprerje e faqes. Vend ku mbaron një faqe dhe fillon faqja tjetër.

Page layout - pamje e faqes

Ppm (pages per minute) - faqe në minute. Njësi matëse e shpejtësisë së shtypësit gjatë shtypjes.

Pagination - operacion automatik te programet për përpunimin e tekstit, i cili shërben për renditjen e tekstit nëpër faqe me numerimin e tyre.

Palmtop computer - kompjuter i vogël i cili mund të mbahet në një dorë.

PASCAL - Paskali. Gjuhë kompjuterike.

Password - Fjalë e fshehur e cila përdoret për hyrje në sistemin kompjuterik.

Patch - arnim. Ndryshim i kodit programor, i cili zakonisht bëhet pas mbarimit të softuerit me qëllim që të përmirësohen disa gabime.

Path name - emri i datotekës së bashku me rrugën me të cilën arihet deti tek ajo.

Pause - pauzë. Tast ose urdhër i cili përkohësisht e ndërpren punën e ndonjë programi.

Peer-to-peer - rrjet lokal ku çdo kompjuter i kyçur është i barabartë. Në rrjet nuk ekziston server.

Peripheral device - pajisje e harduerit e cila kyçet në kompjuter.

Permanent SWAP file - skedar i përhershëm në Windows me të cilin shtresohen të dhënat dhe instruksionet programore kur nuk mund të vendosen në kujtesën RAM.

PCMCIA (Personal Computer Memory Card International Association) - komitet i cili krijoj standarde për memorje me kapacitet më të madh e aplikuar te kompjuterët laptop.

PIXEL (Picture Element) - Element më i vogël i monitorit kompjuterik i cili mundë të kontroliohet. Sa më i madh të jetë numri i pikselave, aq më e mirë është rezoluta.

Pirate - person i cili merret me formën ilegale të kopjimit të softuerave.

Plasma display - teknologji e përdorur për konstruimin e ekranit te kompjuterët laptop.

Plotter - vizatues. Pajisje e cila shërben për vizatimin e rezultateve të përfituara nga kompjuteri.

Plug and play - kyçe dhe puno. Pajisje të cilat kompjuteri automatikisht i detekton dhe i instalon drajverat e nevojshëm në të.

Pointer - tregues. Fotografi e vogël në ekran, zakonisht në formë të shigjetës; lëvizjet e saja kontrollohen nëpërmjet minakut.

Port - portë; lidhje; hyrje.

Portability - përcjellshmëri. Cilësi e programave kompjuterike që të mund të adaptohen në lloj-lloj tipash të kompjuterëve.

Power supply - furnizues i rrymes te kompjuteri.

Print queue - pritje, rend për shtyp.

Print server - zakonisht njëri prej kompjuterëve në rrjet i cili dirigjon me të gjitha kërkesat për shtyp dhe me të gjithë shtypësit që janë të lidhura në rrjet.

Printer driver - softuer i cili i mundëson kompjuterit që të punojë me shtypësin.

Procedure - rradhitje e instruksioneve kompjuterike të cilat bashkarisht veprojnë për një nevojë dhe detyrë të caktuar.

Processing - përpunim i të dhënave.

Programming language - gjuhë programore me të cilën programeri e shkruan programin kompjuterik.

Prompt - shenjë për thirrje; shërben për shkruarjen e urdhërave.

Purge - shlyerje pas së cilës të dhënat e shlyera nuk mund të kthehen më.

Q

Query - pyetje. Instruksion kompjuterik i cili i parashtron pyejte bazës së të dhënave.

Quit - ndalje. Urdhër me të cilën para kohe ndalet ekzekutimi i programit.

QWERTY - tastier në të cilën rreshti më i lartë i saj fillon me shkronjat Q, W, E, R, T, Y. Ekzistojnë edhe lloje tjera të tastierëve si per shembull QWERTZ.

R

Radio button - radio sustë. Mund të zgjedhim vetëm një sustë të këtij lloji në program.

RAM (Random Access Memory) - kujtesa kryesore kompjuterike në të cilën janë të vendosura të dhënat të cilat përpunohen.

Read-only - vetëm lexim. Të dhënat mund të lexohen, por jo edhe të ndryshohen.

ROM (Read Only Memory) - kujtesa e pashlyeshme nga e cila mund të lexohen të dhënat.

RTC (Real Time Clock) - Çip kompjuterik i cili ka funksion të orës që ta informojë kompjuterin për kohën e saktë, datën dhe vitin.

Reboot - përsëri startim të kompjuterit, zakonisht për shkak të rënies së sistemit.

Record - grup i të dhënave të cilat i takojnë një grupacioni. Për shembull, emri i ndonjërit, mbiemri, adresa dhe numri i telefonit.

Recover - kthim në gjendjen normale të punës pas paraqitjes së gabimit në sistem.

RAID (Redundant Array of Inexpensive Drives) - kombinim i më shumë disqeve me qëllim që të rritet siguria e të dhënave nga ndonjë humbje e paparashikuar.

Refresh rate - shpejtësi për freski. Numër maksimal i fotografive që mund të shfaqen në ndonjë monitor për një sekondë. Paraqitet me herc.

RDBMS (Relational Data Base Management System) - sistem për udhëheqjen e bazave të të dhënave.

Remote computer - kompjuter i larguar.

Remote control program - program me komandim prej së largu.

Repeat delay - koha e nevojshme që të shtypet një tast e që të paraqitet karakteri i cli përgatitet që të dale në ekran.

Reset button - sustë për resetim. Sustë në pjesën e përparme të shtëpizës së kompjuterit e cila shërben për vënien e sistemit në gjendjen fillestare të saj.

Resolution - qartësi e përshkruarjes në ekran apo në shtypës.

Response time - kohë për përgjigje nga ana e kompjuterit për ndonjë kërkesë përkatëse.

Restart - startim i përsëritur i kompjuterit.

Retreive - gjetje dhe ndarje në veçanti e ndonjë informate të përcaktuar.

Retry - orvatje e sërishme për të kryer ndonjë instruksion të programit.

Ring network - rrjet unazor.

RJ-45 - konektor i cili i ngjan lidhjes telefonike, por ka 8 tela në vend që të ketë 4.

Root directory - direktoriumi kryesor i një disku.

Router - udhërëfyes. Pajisje rrjetore e cila i dërgon të dhënat në rrjet duke e zgjedhur rrugën më të mirë.

S

Safe mode - gjendje në të cilën startohet Windows-i kur paraqitet ndonjë konflikt në harduer.

Save - shkrim i të dhënave në disk, ku nuk mund të humben pas mbylljes së kompjuterit.

Scanner - skener. Mjet i cili në mënyrë optike lexon ndonjë dokument dhe e shndërron në skedar grafiko-digjital.

Screen - ekran.

Scroll - lëvizje e tekstit lart-poshtë.

Search engine - program për kërkimin e të dhënave. Makina më të njohura për kërkim në internet janë: Yahoo, Altavista, Google etj.

Server - kompjuter në rrjet i cili disa nga resurset e veta i vë në disponim të ndonjë kompjuteri tjetër.

Session - koha në të cilën një shfrytëzues e kalon në rrjet.

Set up - një sistem të vihet në gjendje pune.

Shared file - skedar i përbashkët.

Shut down - kryerje e punës së një sistemi operativ të kompjuterit ose çkyçje e kompjuterit.

SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) - protokoll i cili shfrytëzohet për udhëheqjen e këmbimit të postës elektronike ndërmjet dy kompjuterëve.

Slave - i nënshtruar. Kompjuter i cili është i kontrolluar nga një kompjuter tjetër.

Software - të gjitha programet të cilat mund të shfrytëzohen në një kompjuter.

Software development tool - vegla për zhvillimin e programeve.

Sort - renditje e të dhënave me radhitje të re.

Sound card - kartë për zërim.

Storage - kujtesë.

String - varg i shenjave.

SQL (Structured Query Language) - pako e programeve për udhëheqjen e bazave të të dhënave.

Switch - ndërprerës.

System software - softuer sistemor (p.sh. MS-DOS, Windows etj).

English-Albanian dictionary > Fjalor i shkurtër terminoiogjik i informatikës
13 LRC

1) Компьютерная техника: Longitudinal Redundancy Checking

2) Американизм: Legislative Research Commission, Lies, Rumors, and Controversies

3) Военный термин: Learning Resource Center, Lesser Regional Conflict, Lesser Regional Contingency, Limited Regional Conflict, Limited Regional Contingency, Logistics Resupply Center, leaders' reaction course, logistics readiness center, long-range cruise

4) Техника: Lewis Research Center, layout-rule check, level recorder controller, local recovery center, longitudinal redundancy check character

5) Шутливое выражение: Larry Rhythmically Challenged

6) Ветеринария: Labrador Retriever Club

7) Музыка: Living Room Concert

8) Телекоммуникации: Longitudinal Redundancy Check (BISYNC)

9) Сокращение: Lesser Regional Conflict / Contingencies, Logistics Readiness Center (USA), Longitudinal Redundancy Character

10) Университет: La Roche College

11) Электроника: Leak Rate Check

12) Вычислительная техника: loop resiliency circuit, символ продольного контроля

13) Нефть: load ratio control, locked rotor current

14) Банковское дело: longitudinal redundancy check

15) Транспорт: Long Range Cruiser

16) Воздухоплавание: Long Range Cruise Speed

17) Образование: Learning And Resources Centre, Learning Resource Centre, Learning Resources Center

18) Безопасность: Lateral Redundancy Check

19) Расширение файла: Intel Video Phone file, Local Register Cache

20) Федеральное бюро расследований: Last Relevant Communication

Универсальный англо-русский словарь > LRC
14 SSDC

1) Военный термин: Space and Strategic Defense Command, software systems development center

2) Сокращение: Social Science Documentation Center, Space & Strategic Defense Command (Army), Space & Strategic Defense Command (US Army)

3) Вычислительная техника: Stack Segment Descriptor Cache (register, SS, Intel, CPU)

4) Электротехника: supplementary subsynchronous damping control

Универсальный англо-русский словарь > SSDC
15 lrc

1) Компьютерная техника: Longitudinal Redundancy Checking

2) Американизм: Legislative Research Commission, Lies, Rumors, and Controversies

3) Военный термин: Learning Resource Center, Lesser Regional Conflict, Lesser Regional Contingency, Limited Regional Conflict, Limited Regional Contingency, Logistics Resupply Center, leaders' reaction course, logistics readiness center, long-range cruise

4) Техника: Lewis Research Center, layout-rule check, level recorder controller, local recovery center, longitudinal redundancy check character

5) Шутливое выражение: Larry Rhythmically Challenged

6) Ветеринария: Labrador Retriever Club

7) Музыка: Living Room Concert

8) Телекоммуникации: Longitudinal Redundancy Check (BISYNC)

9) Сокращение: Lesser Regional Conflict / Contingencies, Logistics Readiness Center (USA), Longitudinal Redundancy Character

10) Университет: La Roche College

11) Электроника: Leak Rate Check

12) Вычислительная техника: loop resiliency circuit, символ продольного контроля

13) Нефть: load ratio control, locked rotor current

14) Банковское дело: longitudinal redundancy check

15) Транспорт: Long Range Cruiser

16) Воздухоплавание: Long Range Cruise Speed

17) Образование: Learning And Resources Centre, Learning Resource Centre, Learning Resources Center

18) Безопасность: Lateral Redundancy Check

19) Расширение файла: Intel Video Phone file, Local Register Cache

20) Федеральное бюро расследований: Last Relevant Communication

Универсальный англо-русский словарь > lrc
16 CPU

(Central Processing Unit) центральный процессор, ЦП, ЦПУ

часть компьютера, непосредственно выбирающая из памяти, декодирующая и выполняющая машинные команды, из которых состоят программы, а также координирующая работу остальных его частей. Типичный ЦП содержит регистровый файл (register file), устройство управления (control unit), устройство управления памятью (MMU), арифметико-логическое устройство (ALU), блок арифметики с плавающей запятой (FPU) и другие блоки.

Syn:

microprocessor, processor

см. тж. branch prediction, CISC, command set, CPU package, CPU timing, CPU usage, CPU utilization, CRISP, EPIC, instruction queue, instruction set, L1 cache, MCB, RISC, superscalar architecture, VLIW

Англо-русский толковый словарь терминов и сокращений по ВТ, Интернету и программированию. > CPU
17 line

1. линия; линовать

PCM line — линия передачи ИКМ сигналов

beading line — внутренняя линия шпунта

beam line — теоретическая линия палубы

connecting line — соединительная линия

connection line — соединительная линия

2. контур; очертание

edge water line — контур краевой воды

line drive — перемещение линейного контура

original water line — первоначальный контур воды

to come on line — включиться в контур управления

pitch line separation — смещение исходного контура

3. штрих; штриховой

line engraving — штриховая гравюра

line guide — штриховой тест-объект

line image — штриховое изображение

line original — штриховой оригинал

line photography — штриховая съемка

4. стих

5. короткое письмо

6. единица измерения крупнокегельных шрифтов

base line alignment — выравнивание по линии шрифта

7. серия; партия

make-up removing line — серия изделий для удаления макияжа

mass market line — серия изделий массового ассортимента

seasonal line — серия изделий для определенного сезона

line cologne — одеколон, входящий в парфюмерную серию

hypoallergenic line — серия гипоаллергических изделий

8. конвейер, поточная линия

оклеивать; окрашивать

by lines — построчный

low in line — подстрочный

to advance the line — подавать строку

to line for line — выполнять факсимильный набор

lines to the inch — линий на дюйм

transmission line filter — фильтр на отрезках линии передачи

time-division multiplex line — линия с временным уплотнением

smooth line — линия с равномерно распределенными постоянными

single-wire transmission line — однопроводная линия передачи

single-wire line — однопроводная линия; несимметричная линия

9. англ. строка, набранная шрифтом в 5,5 пункта

line synchronizing impulses — синхронизирующие сигналы строк

automatic line phasing — Автоматическая синхронизация строк

to buy tickets ahead of line — покупать билеты вне очереди

line advance — перевод строки; переход на следующую строку

continuation line — строка продолжения; строка-продолжение

10. расчётная строка при оплате объявлений

ascender line — верхняя линия строчных букв с верхним выносным элементом

base line — линия шрифта

book line — поточная линия для изготовления книг

boston line — выпуклый штриховой шрифт для слепых

break line — концевая строка

broken line — короткая строка, заканчивающая параграф или абзац

cap line — верхняя линия прописных букв

line overset — излишек букв в строке, переполнение строки

line length remainder display — индикатор остатка строки

command line interpreter — интерпретатор командных строк

line number editing — редактирование по номеру строки

command line switch — переключатель командной строки

11. метка, наносимая в середине обрезного поля

glue line — клеевой шов

suture line — линия шва

adhesive line — клеевой шов

line center — середина линии

wall line — шов каменной кладки

12. средняя линия

centered line — красная строка

coating line — поточная линия для нанесения покрытий

composed line — набранная строка

control line — служебная строка, отражающая состояние набора

copy lines — строки оригинала

corrected line — исправленная строка

the line — линия

bus line — линия шины

flow line — линия сязи

chin line — линия скулы

face line — линия забоя

13. подпись

14. заголовок

addendum line — окружность выступов или головок

heading line — заглавная строка; строка заголовка

15. линия разрезки, линия рубки

cutting line

three-wire line — трехпроводная линия

wing split line — линия разъема крыла

cooling line — линия охлаждающей среды

deck side line — бортовая линия палубы

defrosting line — линия размораживания

16. линия реза

fold line — линия сгиба

gate line — линия ворот

goal line — линия ворот

knit line — линия стыка

line call — вызов линии

17. метки для разрезки

dash-and-dash line — пунктирная линия, пунктир

dash-and-dot line — штрих-пунктирная линия

dash line — штриховая линия

date line — строка с датой выхода номера

direction line — норма

display line — выделительная строка

dot line — пунктирная линия, пунктир

driven-out line — разогнанная строка

edge lines — следы кромок

end line — концевая строка

etched line — гравированная линия

exposed line — экспонированная строка

false line — висячая строка

finishing line — отделочная кайма

first line — абзацная строка

folio line — линия колонцифры, строка для размещения колонцифры

guide line — верхняя строка

hanging line — висячая строка

impression line — линия контакта

impression roller line — линия контакта валиков

indented line — красная строка

backup wash line — линия для обратной промывки

flare line — линия, отводящая газ для сжигания

sport line — серия изделий для занятия спортом

egg-collecting line — транспортер для сбора яиц

jetting line — шланг для гидроструйного размыва

18. заголовок продолжения

producing the line — продолжение линии

jump line — строка с указанием страницы продолжения

19. строка в конце неоконченного текста с указанием страницы продолжения

justified line — выключенная строка

line display — отображение строки

line linearity — линейность строк

picture line — строка изображения

comment line — строка комментариев

line phasing — синхронизация строк

20. амер. проф. заголовок в одну строку

dropped line — пропущенная строка

grout line — шов заливки раствора

parameter line — строка параметров

eye contour line — подводка для век

line overflow — переполнение строки

21. контурное изображение, абрис

image scanning line — строка развертки изображения

line plan — контурный план; ситуационный план

skeleton line — основная контурная линия

mean camber line — контурная линия

image line — строка изображения

22. строка в нижней части страницы, содержащая перечень и разъяснение использованных обозначений

lay line — линия наклада

layout key lines — очертания элементов вёрстки на макете

loose line — «слабая» строка, строка, с неплотной выключкой

low line — нижняя линия

magazine production line — поточная линия для изготовления журналов

main line — красная строка

makeup line — линия, по которой выравниваются текст и иллюстрации

matrix line — матричная строка

mean line — верхняя линия

message line — служебная строка

multidrop line — многоточие

nonjustified line — невыключенная строка

pecked line — пунктирная линия, пунктир

perfect binding line — поточная линия для бесшвейного скрепления блоков, линия клеевого скрепления

pitch line — делительная линия

playing card production line — поточная линия для изготовления игральных карт

prick line — пунктирная линия, пунктир

printing line — линия печатного контакта, полоса печатного контакта

projected line — спроецированная строка

register line — приводочная метка, приводочная линия

scale line — линейный масштаб

scan lines per inch — линиатура развёртки в линиях на дюйм

scan line — линия развёртки; строка

screen line — растровая линия

short line — концевая строка

signature line — строка, на которой напечатана сигнатура

skew line — перекошенная строка

space line — линейка, шпон; пробельная строка

status line — служебная строка, отражающая состояние набора

tight line — «тугая» строка, строка с плотной выключкой

title line — титульная строка

top line — верхняя линия прописных букв

lower water communication line — нижние водяные коммуникации

long-distance line — междугородная или международная линия

line delivery carriage — нижние транспортные салазки

line delete character — символ вычеркивания строки

widow line — изолированная строка; висячая строка

23. отлитая строка; набранная строка

art line — строка с

line end — конец строки

cache line — строка кэша

line set — размер строки

line rate — частота строк

24. линия шрифта

vacuum line — трубопровод вакуумной системы

wave line — волнистая линейка

white line — пробельная строка

lumped parameter line — линия с сосредоточенными параметрами

lp/mm line pairs per millimetre — количество пар линий на мм

line terminal equipment — оконечное оборудование линии связи

light cutting line indicator — световой указатель линии реза

high-fidelity delay line — высококачественная линия задержки

English-Russian big polytechnic dictionary > line

См. также в других словарях:

Control register — A control register is a processor register which changes or controls the general behavior of a CPU or other digital device. Common tasks performed by control registers include interrupt control, switching the addressing mode, paging control, and… … Wikipedia
Cache pollution — describes situations where an executing computer program loads data into CPU cache unnecessarily, thus causing other needed data to be evicted from the cache into lower levels of the memory hierarchy, potentially all the way down to main memory,… … Wikipedia
Control unit — A control unit in general is a central (or sometimes distributed but clearly distinguishable) part of the machinery that controls its operation, provided that a piece of machinery is complex and organized enough to contain any such unit. One… … Wikipedia
Control table — This simple control table directs program flow according to the value of the single input variable. Each table entry holds a possible input value to be tested for equality (implied) and a relevant subroutine to perform in the action column. The… … Wikipedia
CPU cache — Cache memory redirects here. For the general use, see cache. A CPU cache is a cache used by the central processing unit of a computer to reduce the average time to access memory. The cache is a smaller, faster memory which stores copies of the… … Wikipedia
Processor register — In computer architecture, a processor register is a small amount of storage available as part of a CPU or other digital processor. Such registers are (typically) addressed by mechanisms other than main memory and can be accessed more quickly.… … Wikipedia
Memory type range register — Memory type range registers (MTRRs) are a set of processor supplementary capabilities control registers that provide system software with control of how accesses to memory ranges by the CPU are cached. It uses a set of programmable model specific … Wikipedia
CACR — • Cache Address Control Register (MC68020) • Center for Advanced Computing Research (CALTECH, http://www.ccsf.caltech.edu/ccsf.html) … Acronyms
Classic RISC pipeline — In the history of computer hardware, some early reduced instruction set computer central processing units (RISC CPUs) used a very similar architectural solution, now called a classic RISC pipeline. Those CPUs were: MIPS, SPARC, Motorola 88000,… … Wikipedia
Memory management unit — This 68451 MMU could be used with the Motorola 68010 A memory management unit (MMU), sometimes called paged memory management unit (PMMU), is a computer hardware component responsible for handling accesses to memory requested by the CPU. Its… … Wikipedia
MIPS architecture — MIPS (originally an acronym for Microprocessor without Interlocked Pipeline Stages) is a RISC microprocessor architecture developed by MIPS Technologies. As of|1999|alt=By the late 1990s it was estimated that one in three RISC chips produced were … Wikipedia

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: со всех языков на все языки

cache control register

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: со всех языков на все языки

cache control register

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: